Gürcükapı Erzurum'un En Eski Merkezlerinden Birisi

Erzurum, Osmanlı İmparatorluğu'nun en işlek ithal kapılarından biri olduğu ve tarihi İpek Yolu üzerinde bulunduğu için şehir, doğudan gelen ticaret kervanlarının en önemli uğrak yerlerinden biri olmuştur.

Tarihte bir kale şehir görünümündeki Erzurum'da 18. yüzyıldan önce var olan dört kapıdan biriside Gürcükapı'dır. Gürcükapı'nın merkezinde, Erzurum'da görev yapmış Yeniçeri Ocağı ağalarından Zakreci Ali Ağa tarafından, 1608 yılında yaptırılan Ali Ağa Camisi, Gürcükapı Camisi olarak da bilin­mektedir.

Hareketliliğini eskiye nazaran azalmış olsa dahi koruyan Gürcükapı, Erzurum şehir merkezi konumundadır. Kuru hapan, kavaflar ve saraçlar çarşısı, hacılar hanı, taşmağazalar, nazik çarşı, pelit meydanı, Taşhan, bakırcılar çarşısı, istasyon meydanı gibi çok hareketli çarşı ve pazarların bağlantı noktası ve merkezi konumunda olması hareketliliğini artırmaktadır.

Ticari hareketlilikten dolayı Gürcükapı çevresinde bankalar, ulaşım merkezleri, semt garajları, oteller, lokantalar ve benzeri hizmet kolları faaliyet göstermektedir. Yaklaşık 500 metrekarelik bir alanda 7, 8 cami olması da bu merkezi konumun bir göstergesi olmaktadır. Gürcükapı'ya yüksekçe bir yerden bakarak bu hareketliliği gözlemlemek mümkün.

1960 yıllarından beri çarşıda esnaflık yapan Selami Buğdalı'nın anlattıklarına göre eskiye nazaran biraz daha modernleşen çarşıda çok fazla bir değişiklik olmadığı anlaşılıyor. Eskiden var olan hayvan pazarı, kuru hapan ve hasırhan garajı haricinde peynirciler, baharatçılar, kumaş, kundura, ev gereçleri, hırdavat, konfeksiyon, lokanta, otel, bankalar ve benzeri diğer hizmet kolları faaliyetlerine devam etmektedir.