Yusuf Ziya Paşa Köşkü (Nüzhet-ül Hazra)

Köşk Mahallesi'nde, Köşk Bahçesi'nin güneyinde bulunan yapı, 1795-1798 yılları arasında Erzurum Vali­liği görevinde bulunan Yusuf Ziya Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Köşk, 1821-1824 yılları arasında Mehmet Emin Rauf Paşa, 1921 yılında Belediye Başkanı Edip Somunoğlu ve 1986 yılında belediye tarafından onarılmış­tır. Yapı, tarihi kaynaklarda "gezilip sefa bulunulacak yeşil yer" anlamına gelen Nüzhet-ül Hazra'nın, "yeşil cennet" anlamına gelen Ravzat-ül Hazra bahçesinde inşa edilmiştir. 1892 tarihli Erzurum Salnamesinde, bahçesinde büyük bir havuzun varlığından bahsedil­mektedir.

Dikdörtgen planlı ve iki katlı olarak inşa edilmiş yapının zemininde geniş bir salon, üstünde ise ortadaki salon etrafındaki birer odadan oluşmaktadır.

Yapı, kiremit kaplı kırma çatı ile örtülüdür. Dışa taşıntı yapan ahşap saçak kısmı, on altı ahşap konsolla desteklenmektedir. Konsollar, beden duvarlarının yarısı hizasına kadar inmektedir. Çatının üzerinde ise kare planlı ve üçgen alınlıklı bir güvercin evine yer verilmiştir.

Köşkün batıdaki düz atkı taşlı giriş kapısından, zemin katın avlusuna ulaşılmaktadır. Salon, ortadaki dört ahşap sütun tarafından taşınan ahşap bir tavan ile örtülüdür. Ahşap ayaklardan ikisi, barok özellikli olup, iyon tarzı başlıklara sahiptirler.

Yapının üst katına ulaşım, güney cephedeki genişçe sivri kemer üzerine yerleştirilen karşılıklı iki merdivenle sağlanmaktadır. Ortadaki avlunun doğu ve ba­tısında düz ahşap örtülü iki oda bulunmaktadır. Salon kısmı ahşap bir tavanla örtülmüş ve on kollu bir yıldız motifi ile tezyin edilmiştir. Salonun doğu duvarı balkona açılmaktadır. Balkon ahşap desteklerle taşınmaktadır.

Kapak Fotoğrafı Ömer Akpınar