Osmanlı Devleti ile İran arasındaki barış görüşmelerine de katılan Sözlüğün yazarı James Redhouse Erzurum'da kaldığı yıllarda eserin bir kısmını yazmıştır...

Dil bilgini, mütercim, sözlük yazarı James Redhouse 1811 Londra doğumludur. Çocuk yaşta anne ve babasını kaybeden Redhouse, 1819'da Christ's Hospital adlı yardım ve eğitim kurumuna yerleştirilmiştir. Burada denizcilik, haritacılık, teknik resim, trigonometri gibi konularda öğrenim görmüştür.

1826'da İstanbul'a gelir...

1826'da disiplinsizlik nedeniyle okuldan çıkarılınca, Akdeniz'e açılan bir gemi ile İstanbul'a gelmiştir. İstanbul'da Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyun (Deniz Mühendishanesi)'da teknik ressam olarak çalışmıştır. İstanbul'da kaldığı 8 yıllık sürede Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenmiştir.

Türk dilini en iyi bilen yabancı

1826'da İstanbul'da Bahriye'de İngilizce muallimi idi. 1838'de sadrazam mütercimi oldu. 1840'tan sonra Hariciye Nezareti tercümanı olarak bütün dış temasların çevirisini yürüttü. 1853'de İngiltere'ye döndü, Dışişlerinde Doğu dilleri tercümanlığı yaptı.

Görevinin ilk yıllarını Erzurum'da geçirir...

Görevinin ilk yıllarını 1847'ye kadar Erzurum'da geçiren Redhouse, Osmanlı Devleti ile İran arasındaki barış görüşmelerine de katılmıştır. 1841'de Sultan Abdülmecid tarafından "Nişân-ı İftihar", 1847'de de İran Şahı tarafından "Arslan ve Güneş Nişânı" ile ödüllendirilmiştir.

Redhouse Sözlüğü nasıl yazıldı?

1856'da yayımlanan ve Osmanlıcadan İngilizceye yapılan ilk ve kapsamlı sözlük Redhouse'un elyazması 12 cilttir ve British Museum'dadır. Arap harflerine göre alfabetik yaptığı bu sözlükte kelimelerin Arapça, Farsça, Türkçe oluşları gösterilmekte, latin harfleriyle okunuşları verilmekte, türü belirtilmekte, numaralarla anlam farkları ve deyimler İngilizce verilmektedir.

Bir rivayete göre James Redhouse'nin 12 ciltlik eserinin belli bir kısmını bir müddet kaldığı Erzurum'da yazdığı söylenmektedir.