Pırpır uçaklarda kullanılan pervane, depremi önceden tahmin eden sistem, 'Görçek' ismini verdiği fotoğraf makinası, yangın ihbar ve söndürme cihazı... Mucit Fikret Kaftanoğlu'nun icatlarından bazıları...

1911 yılında Erzurum'un Oltu ilçesinde dünyaya gelen Mucidimiz depremi haber veren ilk alet 72 sene önce tasarladı!

Türkiye, birçok mucidin yetiştiği ve bu mucitlerin "İcat çıkarma!" denilerek arka plana atıldığı bir ülke. Fikret Kaftanoğlu da, birçok icatta imzası bulunan bu isimlerden biri. Sahip olduğu yeteneklerini ve teknik konulardaki becerilerini, küçük yaşlarda yaptığı tamir ve montaj işleriyle göstermeye başlayan Kaftanoğlu'nun ilginç öyküsünü sizin için araştırdık...

Fikret Kaftanoğlu, ilk önemli icadını 17 yaşındayken yaptı.

Oltu'da Ruslar'dan kalma makine parçalarıyla elle çevirmeli film makinesi yapmayı başaran Kaftanoğlu, karpitle aydınlatma sorununu çözerek Erzurum Oltu'da ilk film gösterimini gerçekleştirdi. Görçek ismini verdiği fotoğraf makinesinin de mucidi olan Fikret Kaftanoğlu ile ilgili, geçtiğimiz haftalarda bir yanlışlık yapmış ve bu icadın Emrullah Ali Yıldız'a ait olduğunu yazmıştık. Fikret Kaftanoğlu'nun oğlu Bilgin Bey'in bize ulaşması üzerine, icadın gerçek sahibini öğrenmek bizi çok sevindirdi.

Bilgin Kaftanoğlu, babasının Türk bilim ve fotoğrafçılık tarihine icatları ile geçtiğini ve 1944 yılında 'Görçek' ismini verdiği fotoğraf makinasını tescil ettirdiğini anlattı. Ayrıca tramvaylarda kullanılan otomatik kapılar, yangın erken uyarı sistemi, 1945 yılında icat ettiği ve günümüzde dahi benzeri olmayan deprem erken algı cihazı da Kaftanoğlu'nun icatları arasında...

Depremi önceden bildi!

Bilgin Kaftanoğlu ile konuştukça, babası gibi mucitlerin tarihin tozlu sayfalarında kaldığını daha iyi anladık. Zira Fikret Bey, pırpır uçaklarda kullanılan pervaneyi de tasarlamış ve imal etmiş. En önemli icatlarından biri de depremi önceden tahmin eden bir sistem kurması...Bu sistem, havadaki elektriğin ölçümüne ve bu elektriğin şiddetinin izlenmesi sonucu ortaya çıkan grafikte, yükseliş sonrası, düşüş olduğu takdirde yaklaşık üç gün içinde deprem olma ihtimalini gösteriyor.

Türkiye Mucitler Derneği'nin kurucuları arasında da yer alan Fikret Kaftanoğlu aynı zamanda yangın ihbar ve söndürme cihazını da bulan kişi

Bu alet aslında hepimizin aşina olduğu, evlerde ve işyerlerinde genellikle pencere üstlerine takılan bir yangın ihbar ve söndürme cihazı. Dileğimiz ise icatlarını konuşturan kişilerin daima hak ettikleri değeri görmeleri...

Kaynak: Hale Ceylan BARLAS
Hazırlayan: Temel ATALAY

Paylaşım: Vehip Atalay Kitapsarayı, Erzurum