Tarihte Hep Var Olan Karaborsacılar!

Şair Mehmet Şerifi’den Rus istilâsına maruz kalan Erzurum’da İhtikarcılara (Karaborsacılara) 19. Yüzyıldan Yükselen Bir Beddua...

Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu Erzurum Halkevi Kütüphanesi'ndeki yazma eserler üzerine çalışırken 19. yy. Erzurum şairlerinden Mehmet Şerifi'ye ait bir yazma kitap bulur. Şerifi'nin eserinde Moskof tehlikelerine maruz kalmış bulunan bu sınır şehrinin halkını on dokuzuncu asır ortalarında pek ziyade mustarip eden ihtikâra karşı yükselmiş bir isyanın ifadeleri yer almaktadır.

Fındıkoğlu, bu yazma eserle ilgili olarak Cumhuriyet Gazetesi'nde 1942 yılında kaleme aldığı bir yazı
ile Şerifi'nin yaşadığı dönemdeki ihtikar (karaborsacılık) faaliyetlerine karşı gösterdiği tepkiyi dile getirerek 2. Dünya Savaşı sırasında ihtikarcılık (karaborsacılık) yapanlara Şerifi'nin dilinden nasihatler verir ve beddualar gönderir...

Şair Mehmet Şerifi on dokuzuncu asırda birkaç defa Rus istilâsına maruz kalan, Osmanlı ordularına merkezlik yapan Erzurum’daki ihtikâr vak’alarına temas ederken muhtekirleri dinî ahlâka davet eder.

Eserinde bir vaiz sıfatıyla muhtekirlere va’zeden ve nasihatlar veren şair, şarap içmenin daha ehven bir günah teşkil ettiğini düşünür:

Habseden buğdayı kırk gün muhtekir
Rahm-i dilden giderir ol bed fikir
Muhtekirden şârib-i hamr olan er,
Hak katinde belki andan mûteber,
Dinledinse ey alefdar-ı zaman,
Tevbe eyle muhtekirlikden heman!

Ciddî lisanla bu şekilde muhtekirlerden bahseden Şerifi, daha sonra işi Allah'a havale etmeyi de ihmal etmez:

Havf-i Hüda düşüre hak,
Sinesine muhtekirin!
Kehle, güve üşüre hak,
Hücresine muhtekirin!

Görüldüğü üzere İhtikar (Karaborsacılık) bu toprakların tarihinde hep vardı.
İhtikarcı (Karaborsacı) ocağına kehle, güve düşmesini dileyecek şairler de muhakkak var olacaktır...

Paylaşım Alparslan Kotan