Osmanlı Yer Adları Kitabında Erzurum Bölümü

Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan "Osmanlı Yer Adları" kitabının Erzurum bölümünde, tarihte kullanılan Erzurum isimleri, Nahiye, Kaza, Eyalet, Müşirlik ve Vilayet oluş tarihleri hakkında bilgiler yer almaktadır.

Osmanlı Yer Adları Kitabında Yer Alan Erzurum İsimleri

Erzurum için ilk olarak Karin ismi, 15. Yüzyıl sonrasında Theodosiopolis, Erzen-i Rum ve Erzurum olarak geçmektedir.

Erzurum'un Nahiye, Kaza, Eyalet, Müşirlik, Eyalet ve Vilayet Bilgileri

1514 tarihli ilk kayıtlara göre Erzurum, Şogayn, Bayburt, Rum Eyalatine bağlı bir nahiye oluşudur.

1529 tarihi itibari ile Erzurum Bayburt, Rum Eyalatine bağlı bir kaza oluyor.

1534 tarihi itibari ile Erzurum eyalet oluyor.

1836 - 1845 tarihi itibari ile Erzurum'a müşirlik veriliyor.

1846 - 1865 Erzurum Eyaleti (Salname)

1866 - 1916 Erzurum Vilayeti (Salname)

1916 - 1918 Erzurum Vilayeti (Rus İşgali)

1918 -1923 Erzurum Vilayeti (Salname)

1924 Erzurum İli

Osmanlı'da Erzurum'un Bayburt'a Bağlı Nahiye ve Kaza Oluşu

Erzurum, Bayburt ve yöresinin Osmanlı egemenliğine girişi, Yavuz Sultan Selim'in 1514 İran seferi esnasında olmuştur.

Erzurum Beylerbeyliği kurulduğu bu dönemde şehir olarak Erzurum, mamur bir halde olmadığından, kuruluşu takip eden yıllarda ilk Beylerbeyileri Mehmed Han'dan itibaren hep Bayburt'ta ikamet etmişlerdir. Dolayısıyla Bayburt, paşa sancağı olarak Erzurum Eyaletinin ana idare merkezi olmuştur. Bu idare kaynaklara göre yaklaşık 1548 yılına kadar yani 13 yıl sürmüştür. Dolayısıyla bu süre zarfında Erzurum Bayburt'tan yönetilmiştir. İşte Erzurum'un Bayburt'a bağlı oluşunun hikâyesi de bundan ibarettir. Yani zannedildiği gibi Bayburt büyük bir vilayet, Erzurum da ona bağlı bir sancak ya da kaza olmamıştır. Ancak geçici bir süre de olsa Erzurum, Bayburt'tan idare edilmiştir.

1548'den itibaren Bayburt'un idari yapısında bir takım değişiklikler meydana gelmiştir. Beylerbeyileri devamlı surette Erzurum'da oturmaya başlayınca Bayburt, sahip olduğu Paşa Sancağı konumu Erzurum'a geçmiştir. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Erzurum kalesi tahkim edildi ve şehir baştanbaşa imar edildi. Kanuni'nin birincisi 1534, ikincisi 1548 yıllarında İran üzerine düzenlediği seferlerde, Erzurum şehri, Osmanlı ordusuna önemli bir askeri üs vazifesi gördü.