Erzurum'un Değerleri
 

Son Osmanlı Mebusanı Hüseyin Avni Ulaş!
 

Demokrasi ve Devlet Felsefesi Üzerine Düşünceleri İle TBMM'nin Gelmiş Geçmiş En Özgün Fikirlerine Sahip Kişilerinden Biri Olan Erzurumlu Hüseyin Avni Ulaş...
 

‘Ben 25 Senedir Muhalifim. Ama Kime? Haksızlığa, Kanunsuzluğa ve İstibdada Muhalifim’

1887'de Erzurum’un Kümbet köyünde doğdu. Erzurum Mülkiye İdadisi'ne kaydoldu. İstanbul-Vefa Sultanisi'nde okudu. 1912'de İstanbul Hukuk Fakültesi'ni bitirdi.

1914 yılında askere çağrıldı. I. Dünya Savaşında Kafkas cephesinde yedek subay, teğmen ve üsteğmen olarak, Ruslara karşı savaştı. 1918'de Bitlis ve Kars'ın kurtuluşuna katıldı. Dadaş Hüseyin Avni Ulaş Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı. Erzurum ve Sivas kongrelerine katıldı.

Son Osmanlı Mebusan Meclisine seçilip Misaki Milli’ye imza attı. Meclis kapatıldıktan sonra Ankara’da toplanan ilk mecliste Erzurum Milletvekili oldu.

O'nun ülkemiz ölçüsünde tanınması, 1. Meclisimizde irâd ettiği ve her biri Siyâsî Hitâbet Şaheseri olan çok delilli ve açık sözlü konuşmaları ile olmuştur. Birinci Meclis'te bu yüzden iki kere Meclis Reis Vekili seçildi. Birinci mecliste ilk muhalefet olan ikinci grubun oluşmasına öncülük etti. İkinci grubun desteği ile meclis başkan vekilliğine seçildi.

Hüseyin Avni, Milli Hakimiyet, Demokrasi ve Devlet felsefesi üzerine düşünceleri ile TBMM'nin gelmiş geçmiş en özgün fikirlerine sahip kişilerinden biri belki birincisidir.

Fikirlerini hiç çekinmeden söylemesi ve herhangi bir baskı karşısında da boyun eğmeyişi ile haklı bir ün kazanmıştır. Hüseyin Avni Ulaş ve arkadaşları meclis egemenliğinin her şeyin üstünde olması gerektiğini savundular.

İkinci meclise giremeyen Hüseyin Avni Bey daha sonra liberal görüşleri öne çıkaran Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası’nın kuruluşunda yer aldı. 7 Temmuz 1939'da İstanbul 5. Noteri tayin edildi. 1945'te ünlü iş adamı Nuri Demirağ'ın kurduğu Millî Kalkınma Partisi İdâre Heyeti'ndeydi; Mesuliyet adlı haftalık gazetede ülkeye çok yararlı yazılar yayınladı.

Hüseyin Avni Ulaş Bey bir süre İstanbul’da avukatlık yaptı. İstanbul 5. Noteri olarak tayin edildi. 1948 yılında İstanbul’da vefat etti. Beykoz Küçüksu kabristanına defnedildi. Yakın tarihimizdeki önemli düşünürlerden Nurettin Topçu, Hüseyin Avni Bey’in damadıdır. Nurettin Topçu’nun çıkardığı Hareket dergisinin 13 ve 14 üncü sayıları Hüseyin Avni Ulaş özel sayıları olarak yayınlandı. Hüseyin Avni Ulaş’ın hayatı ve fikirleri Türk demokrasi tarihinde göz ardı edilemeyecek bir öneme sahiptir.

Hüseyin Avni Ulaş Hakkında Kısa kısa Bilgiler...

I. Dünya Savaşında Kafkas cephesinde yedek subay, teğmen ve üsteğmen olarak, Ruslara karşı savaştı. 1918'de Bitlis ve Kars'ın kurtuluşuna katıldı.

Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı.

Erzurum ve Sivas kongrelerine katıldı.

İzmir Suikastı'na adı karışmış olup İstiklâl Mahkemelerinde yargılansa da suçsuzluğu kanıtlanarak beraat etmiştir.

1945'te kurulan Millî Kalkınma Partisi'nin kurucuları arasındadır.

23 Şubat 1948'de İstanbul'da öldü ve Beykoz Küçüksu Mezarlığına defnedildi.

Hüseyin Avni Ulaş'ın kızı Fethiye, Türk yazar ve fikir adamı Nurettin Topçu (Osman Nuri) (1909-1975); ile evlenmiştir.

Her yıl vefat yıldönümlerinde mezarı başında, Öner Özbek'in organize ettiği bir etkinlik ile anılmaktadır