Erzurum Yürüyüş Grubunun Uzundere, Dikyar, Mescit Dağına Yaptıkları Yürüyüş Görüntüleri Eşliğinde Sizlere Büyüleyici Görüntüler Eşliğinde Mescit Dağı ve Dikyar Hakkında Bilgiler Vereceğiz

Mescit Dağı Erzurum ili sınırları içinde yer alan ve Türkiye'nin 3000 metrenin üstündeki dağlarındandır. 3239 metrelik zirvesi ile Çoruh nehrinin çıktığı dağ olan Mescit dağı, Erzurum şehir merkezinin kuzeyinde, Uzundere ilçesi Dikyar mahallesinde yer alır.

Doğu Anadolu Bölgesinde Erzurum'un kuş uçuşu 50 km kadar kuzeyinde bulunan Mescit Dağı da, glasiyasyona uğramış olan dağlarımız arasındadır. Doğuda derin yarılmış Tortum vadisi, güney batıda Karasu'ya kavuşan Baş çayı (Serçeme) kuzeybatıda Çoruh'a karışan Çermeli dereleri ile kuzeyde Çoruh nehrine bağlı ana kolları açtığı derin yarılmış vadilerle sınırlanan Mescit Dağı, Alt Tersiyer andezit, trakiandezitlerden meydana gelmiştir.

Takriben kuzey-güney yönünde 30 km uzunluğunda ve doğu-batı yönünde 20 km kadar genişliktedir.

Mescit Dağı'nın Buzullaşması

Mescit Dağı, Pleistosen'in muhtemelen Würm glasisyonuna uğramıştır. Glasiyasyon o zamanki akarsuların kabul havzalarına yerleşmiş ve Mescit Dağı'nın takriben 3100 m ye kadar olan kısımları buzullarla örtülmüştür. Özellikle Yedi göller, Viranşehir Gölleri ve Gökdere'nin kabul havzası kalınlığı 150-200 m yi bulan, genişliği 2 km, uzunluğu 3-5 km arasında değişen buzullarla örtülmüştür. Bu glasiyelerin aşındırılması sonucunda yukarıda bahsedilen büyük sirkler teşekkül etmiştir. Daha sonra Mescit Dağı kütlesi ikinci bir glasiyasyona uğramıştır. Bu glasiyasyon esnasında daha önce teşekkül etmiş olan büyük sirkler alanında muhtemelen birinci glasyasyondan sonra gelişen akarsuların kabul havzalarında karların birikmesi sonucunda buzullar teşekkül etmiş ve neticede bu buzullar küçük sirklerin açılmasını sağlamıştır. Bu duruma göre, iki safhalı bir glasisyon, ya iki ayrı buzul devresinde ya da bir buzul devresi ve onun bir stadiali ve tali devresi olarak kabul edilir.

Uzundere Dikyar Mahallesi

Mahallenin eski ismi Engüzek'tir. Engüzek Cevizli anlamına gelmektedir. Şimdiki ismi yani dikyar, dik kayalıkların fazlalığından dolayı bu ismi almıştır. Köy nüfusu Kıpçak Türklerinden oluşur. Bu mahalleden Yusufeli'nin Kınalıçam mahallesine de göç olmuştur. Kınalıçam Mahallesinde aslen Dikyarlılar da yaşamaktadırlar. Kıpçak Türkleri gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır. Geleneklerine sahiptirler. Akrabalık bağları oldukça güçlüdür.

Erzurum iline 83 km, Uzundere ilçesine 5 km uzaklıktadır.

Mahallenin iklimi, kısmen karasal iklim etki alanı içerisindedir. Ancak kışları fazla kar yağmaz, Karadeniz iklimi de yer yer görülmektedir.

Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ceviz ve dut pekmezi-pestili yörenin önemli gelir kaynaklarındandır.

Kaynak Atalay,i. Mescit Dağı'nın Glasiyal Morfolojisi, Fotoğraflar Erzurum Yürüyüş Grubu