Erzurum manileri, Türk halk edebiyatı geleneği içinde yer alan ve genellikle Erzurum yöresine özgü olan halk şiiri türüdür. Maniler, mısra şeklinde söylenen ve genellikle hece ölçüsüyle yazılan dörtlüklerdir. Erzurum manileri, halk arasında günlük yaşamın olaylarını, aşkı, doğayı, güzellikleri ve çeşitli konuları mizahi bir dille anlatır. Genellikle tekerleme ve zeka oyunlarına dayalı bir yapıya sahiptirler.

Erzurum manileri, Anadolu'nun diğer bölgelerindeki manilere kıyasla farklı bir tarza sahiptir. Bu manilerde yerel ağız, deyim ve kalıplar sıkça kullanılır. Erzurum manileri, çoğunlukla sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılmış ve zamanla çeşitli varyasyonlar göstermiştir.

Erzurum manileri, düğünler, eğlenceler, toplantılar ve günlük hayatın diğer etkinlikleri sırasında söylenir. Bu maniler, insanların arasında hoş bir atmosfer yaratmak, eğlenmek ve birbirleriyle atışmak için kullanılır. Genellikle halk arasında bir espri anlayışıyla söylenen maniler, gülmece ve mizah unsurları taşır.

Erzurum manileri genellikle yerel enstrümanlarla birlikte icra edilir. Bağlama, kemençe, davul-zurna gibi enstrümanlarla eşlik edilerek daha etkileyici bir hale gelirler.

Erzurum manileri, Türk halk kültürünün önemli bir parçasıdır ve geçmişten günümüze kadar popülerliğini korumuştur. Bu maniler, Erzurum'un kültürel kimliğini yansıtan ve halkın yaşamında önemli bir yer tutan özgün bir ifade biçimidir.

Kahve piştiği yerde
Pişip taştığı yerde
Güzel Çirkin aranmaz
Gönül düştüğü yerde.

Erzurum'a nar geldi
Yüce dağa kar geldi
İşittim yaz gelecek
Bugün bana yar geldi.

Çekmeceden çektir oğlan
Boyun gerçektir oğlan
Senin bastığın yerler
Elvan çiçektir oğlan.

Zülüf kestim tarama
Dağı taşı arama
Bana bir name gönder
Fitil edim yarama.

Erzurum'a kalkta gel
Sular gibi akta gel
Ben sene gel diyemem
Şu gönlüme bakta gel.

Erzurum dağları haşhaş
Şekeri ağızla kardaş
Erisin karlı dağlar
Kavuşsun bacı kardaş.


Çobanın ipine bak
Katlayıp katına bak
Her beni özledikçe
Erzurum dağına bak.

Tarla tumbi zegerek
Zegerege su gerek
Emmim oğlu dururken
El benim neme gerek.


Bir mendil işle yolla
Ucunu gümüşle yolla
İçine beş elma koy
Birini dişle yolla.


Dadaş dadaş hoş dadaş
Başında dal-fes dadaş
Eller gelmiş götürir
Kapıları bas dadaş.

Söz :Anonim

"