Millî kültür ve ilim hayatının sayılı büyük merkezlerinden biridir Erzurum...

Şanlı tarihi ile olduğu kadar, üniversitesiyle, çeşitli kurum ve kuruluşlarıyla ve sahip olduğu tarihi sanat eserleriyle, millî kültür ve ilim hayatının sayılı büyük merkezlerinden biridir Erzurum. Doğu Anadolu'nun en büyük yerleşim ve sağlık merkezidir.

İşte bu önemli merkezde Erzurum'un kaderine yön vermiş, üstün yetenekli, memleket evlatlarını yetiştiren toprağımıza çok şeyler borçluyuz. Bu duygular içinde bizler, hiç bir şekilde gönüllerimizdeki Dadaşlık ruhunu bozmadan, Erzurum'umuza layık bi­rer nefer olmalıyız. Bunun için her gün biraz daha fazla çalışmalıyız. Hamasi nutuklar atarak günü kurtarma sevdasında olmamalıyız.

Kaderde, kıvançta birlikte hareket edebilmemiz için, hepimize büyük görevler düşmektedir. Bu görevlerin başında geleneklerimizi, göreneklerimizi korumak, bunları ge­lecek nesillere aktarmak gelmektedir.

Geleneksiz bir toplum yoktur. Geleneğini kaybetmiş bir cemiyet "aklımı ve ruhunu" kaybetmiş demektir. Dünsüz bugün, bugünsüz yarın olmayacağını, bildiğimiz içindir ki, Erzurum'un öz benliğine sadık kalmak için, her türlü ölçüsüz değişmeye karşı direncimizi gösterebilmeliyiz. Olduğu yerde kalan bir benlik içinde de olmamak gerekir. Atalarımızdan bize kalanları muhafaza edip, yeni olana (yararlı olana) açık olacağız. Benliğini kaybetmiş veya kaybetmeye başlamış toplumlar, yabancı kültürlerle sürekli meşgul edilip uyutuluyorsa, öz kültürünü bir müddet sonra unutacak, belirli bir zaman­da da kaybolup gidecektir.

Erzurum insanı tarihine, ruhuna, diline, sanat ve edebiyatına şimdiye kadar titizlik göstermiş, korumuş ve değerlerini bilen şuurlu insanların topluluğu olma zevkini her an yaşamıştır.

Erzurum millî ve dinî yönden birçok değeri bünyesinde barındıran bir şehirdir. Dini ilimlerle yoğrulmuş zatların yetiştiği bu tarih kokan şehir, insanından gerektiği değeri son yıllarda görememektedir. Erzurum da yaşayan insanların birçoğu, kendi şehrinde yaşamış, ilim tahsil etmiş büyük âlim ve ilim adamının sadece ismini bilmekte, bunla­rın çalışmaları ve yaptıkları üzerinde geniş bir bilgi birikimine sahip değildir. Bunlarla övünülür; Fakat gerçekte bildikleri ya kulaktan dolma, ya da boştur.

Erzurum, tarih kokan bir dokuya sahiptir.

Tabyaları, Çifte minareli medrese­si, Erzurum kalesi, Saat kulesi, Kongre binası, tarihi camileri, Üç kümbetler, Eski Erzu­rum konakları, Atatürk Evi ve daha sayamayacağımız birçok nadide yapı taşı ile adını tarihe çokça yazdırmıştır. Fakat gelin görün ki, bunların korunması ve yaşatılması bi­lincine henüz erişilememiştir. Özellikle ilgilenen, bu değerlerin farkında olan insanımız vardır. Fakat geneli böyle değildir.

Nene Hatun'u, Kazım Karabekir Paşa'yı, İbrahim Hakkı Hazretleri'ni, Alvarlı Efe'yi ilin en önemli varlıkları sayan bizler, bu kahraman Erzurum kadınının hangi savaşta kendini öne sürdüğünü, paşanın Erzurum'u nasıl kurtardığını, büyük zatların Erzu­rum'a katkılarını maalesef bilmez, Yakutiye medresesinin, Çifte Minarelerin, tabyala­rın, Erzurum'u çevreleyen kapıların (Kars Kapı, Harput Kapı, İstanbul Kapı ) Erzurum için önemini kavrayamaz haldeyiz. Bu tarihi güzellikleri dolaştığımızda, ecdat yadigârı bu eserlerin duvarlarında gördüğümüz yazılar karşısında utanç duymaktayız!

İnsanların ilân-ı aşk ile dolu duvar yazıları, yakılan ateşlerin kararttığı sütunlar, taşlar, çirkin sözler, Erzurum insanına duyulan inancı ve güveni sarsmaktadır.

Erzurumlu olmak demek...

Dini ve millî değerler, tarihi eserler sadece sahip olunduğunda değil, sahip çıkıldığında ve korunduğunda bizler için önemlidir. Başka hiçbir ülkede olmayan ve insanı mest eden bu tarihi dokunun elimizin altında olduğunu düşünürsek, ülkemizde özellikle de Milli Mücadele'nin ve Cumhuriyet'in adımlarının atıldığı Erzurum'da bu değerlerin korunup, yaşatılması ve yüceltilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bunu yap­mak Erzurumlu olmak demektir.

Medeniyetler beşiği Erzurum'da doğmak, Şartlan ağır olsa da Erzurum'da yaşamak, Erzurumluyum veya Dadaş'ım diyebilmek; Allah'ın insana bahşettiği bir payedir.

İnanın bu sözcüklerde abartı yoktur. Çünkü medeniyetler beşiği, kültür şehri, evliyalar yatağı, Türk milletinin doğuda ki gür sesi, Atatürk'ün hemşehri olduğu, Cumhuriyet'in temellerinin atıldığı bütün bu güzelliklerin yeşerdiği toprakların adı Erzurum.

Böylesine buram buram kültür ve medeniyet kokan bir şehirde doğmak, yaşamak, elbette ki bir onurdur. İşte bu onura layık olduğumuz zaman gerçek Erzurumlu oluyoruz.

Kaynak: Atilla Ağrılı, Erzurum Dadaş ve Bar