Su, canlının en temel gereksinimi olma özelliği ile insanlığın ve canlılığın devamlılığı için hayati bir kaynaktır.

Sosyal ve ekonomik faaliyetlerin sürmesi de büyük ölçüde temiz ve yeterli su arzına sahip olmaya bağlıdır. Su kaynaklarının geliştirilmesi ekonomik üretkenlik ve sosyal refaha doğrudan katkı yapmaktadır.

Öte yandan, nüfus ve ekonomik faaliyetler arttıkça birçok ülke hızla su sıkıntısı çeker duruma gelmekte ya da ekonomik gelişmeleri kısıtlanmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma politikası doğrultusunda, su kaynaklarını tasarruflu kullanma bilinci yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası her düzeyde geliştirilmelidir.

Su insan için çok önemli

Dünya nüfusunun artması, küresel ısınmaya bağlı iklim değişiklikleri, suyun yeryüzündeki dağılımı ve kullanım şekli, su ile ilgili ciddi sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. İşte bu konudaki gerçeklerin bir kısmı:

- Yeryüzündeki suyun %97'si tuzlu, %3'ü tatlı sudur.

- Dünyadaki tatlı suyun % 80'i buzul olarak kutuplardadır.

- Dünyadaki nehirlerin yaklaşık 2/3ü (yaklaşık 300 nehir) sınır ötesi su olarak bir kaç komşu ülke tarafından paylaşılmaktadır. Bu nehirlerin hemen hemen tamamı komşu ülkelerle sorunlara yol açmaktadır.

- Yaklaşık 1,1 milyar insan temiz içme veya kullanım suyundan yoksundur.

- Her yıl yaklaşık 5 milyon insan temiz su ile ilgili hastalıklardan dolayı ölmektedir.

- 2025 yılında dünya nüfusunun üçte biri şiddetli derecede su sıkıntısı çekecektir.

- Halen dünyada 2,8 milyar insan şehirlerde yaşıyor, bu rakam 2025'te 4,5 milyara yükselecek. Şehirler temiz suya daha fazla ihtiyaç duymakta olup aynı zamanda da daha büyük atık su sorununa yol açmaktadırlar. Şehir nüfusunun artması ciddi su sorunlarını beraberinde getirecektir.

- Ülkemizdeki 3200 belediyenin yaklaşık 50 adedi kanalizasyon sularını arıtmaktadırlar. Başka bir deyişle nüfusumuzun yaklaşık 50 milyonuna ait kanalizasyon suları doğrudan nehirlere dolayısıyla göl ve denizlere akmaktadır.

Birleşmiş Milletler (BM) sistemi içinde yer alan birçok uzman kuruluşun (UNDP, FAO, UNICEF, UNESCO, WHO, WMO) girişimi ile bir seri uluslararası konferans çerçevesinde etkin ve adil su kaynakları kullanımı tartışılmış ve gözden geçirilmiştir.

BM Genel Kurulu Aralık 2003'te yaptığı 58. oturumunda aldığı karar ile 2005 yılının 22 Mart gününden başlayarak 2015 yılına kadar on yıl süreyle Dünya Su Günü temasının "Water For Life" (Yaşam İçin Su) olmasını kararlaştırmıştır. BM ayrıca bu on yıllık sürenin "Eylem İçin On Yıl" olmasını tavsiye ederek bu süre içerisinde konunun seminer ve konferans gündemlerinden suyu korumaya yönelik etkin eylemlere aktarılmasını sağlamayı amaçlamıştır.

Türkiye su zengini bir ülke değildir

Uzmanlar ülkemizin 107 milyar m3 su arzına sahip olduğunu vurgulasalar da, mevcut su kaynakları zaman ve mekâna göre düzensiz dağılmıştır. Öte yandan ortalama 1300 m3 kişi başına düşen su miktarı ile ülkemiz uluslararası ölçütlere göre su sıkıntısı çeken ülkeler içinde değerlendirilebilmektedir.

Öyleyse haydi bizler de suyumuza sahip çıkalım.

Onu dikkatli kullanmaya, israf etmemeye ve onu korumaya çalışalım.

İhtiyacımız oranında akıllıca kullanmayı öğrenmek ve öğretmek için;

İşte size bazı tavsiyeler:

- Çamaşır makinenizi veya bulaşık makinenizi tam dolu iken çalıştırınız.

- Duşlarınızı kısa alınız ve duşunuza akış debisi düşük olan duş başlıkları takınız.

- Tıraş olurken veya dişlerinizi fırçalarken suyu açık bırakmayınız.

- Sızıntı yoluyla israf olan su çok büyük miktarlara ulaşabilmektedir. Musluklarınızda su sızıntılarını önemseyin. Armatürlerinizi ve tesisatınızı sızıntılara karşı kontrol ettiriniz.

- Bahçenizde bitkilerinizi sabah serinliğinde, buharlaşmanın minimum olduğu saatte sulayınız.

- Tuvalet sifonları en çok su israfı yapılan yerlerden birisidir. Tuvalet sifonlarınızı gerekmedikçe çekmeyiniz.

- Suyu çeşmeden içen yerlerde boruda ısınan su sebebi ile su soğuyuncaya kadar boşa akıtılır. Suyu boşa akıtmak yerine soğutmak için buz kullanınız

- Evlerinizde su tasarrufu sağlayacak özellikte armatürler kullanınız.

- Bulaşık makinası tercih ediniz. Bulaşıklarınızı elle yıkamak durumunda kaldığınızda, durulamak için direkt çeşmeden akarsu kullanmayınız. Önce uygun bir kapta köpüğünü akıttıktan sonra suyunuzu kısık seviyede açınız ve durulayınız. Durulamaya ara verdiğiniz durumlarda suyunuz kapatmayı ihmal etmeyiniz.

- Meyve ve sebzelerinizi uygun bir kapta ön yıkama yapınız. Daha sonra çeşmeden akan su ile yıkayınız.

- Bir yudum suya muhtaç olmamak için suyu boşa akıtmayınız.

Kaynak: Erzurum Halk Sağlığı Müdürlüğü