Medeniyetler Beşiği, Buram Buram Tarih Kokan Şehir Erzurum...

Fotoğrafta görülen "Beş Minare" hangi tarihi eserlere ait, kimler tarafından hangi sıra ile inşa ettirildi?

Şanlı tarihi ile olduğu kadar sahip olduğu tarihi sanat eserleriyle, millî kültür ve ilim hayatının sayılı büyük merkezlerinden biridir Erzurum. Doğu Anadolu'da bir çok medeniyete beşiklik etmiş buram buram tarih kokan şehirdir Erzurum...

Yapılış sırasına göre "Beş Minare" ve sırları...

1. Minarelerin 2 tanesi Saltuklular dönemine, 2 tanesi Selçuklular dönemine ve 1 tanesi Osmanlılar dönemine aittir.

2. Beş Minare içerisinde en eski olan, yani bu yapılar içerisinde ilk yaptırılan eser Saltuklular dönemine aittir.

3. Bu minareler Erzurum'un simgelerinde kullanılmıştır.

4. Bu minareler Erzurum Kültürü'nün ve tarihinin yoğunluğunu gözler önüne sermektedir. Medeniyetler beşiği olduğunun bir göstergisidirler.

5. Bu minareler aynı zamanda Anadolu'nun ilk yapıları arasında yer alır.

Beş Minare eserleri ve yapılış tarihleri

1 No'lu Minare: Ulu Cami - 1179 yılında Saltuklu hükümdarı Nasrettin Muhammed yaptırmıştır.

Kentin en büyük camisi olan Ulu Camii de Cumhuriyet Caddesi üzerinde, Çifte Minareli Medrese'nin Batı yönünde hemen yanında yer alıyor. 1179 yılında Saltuklu hükümdarı Nasrettin Muhammed tarafından yaptırıldığı sanılan 827 yaşındaki bu cami, en son 1965'te onarımdan geçirilmiş.

2 No'lu Minare: Saat Kulesi - 12. yüzyıl ortalarında Saltuklulardan "Şemsü'l- Müluk ve'l-ümem" unvanlı, "İnanç Yabgu Alp Tuğrul Beg Ebü'l Mu­zaffer Gazi bin Ebü'l Kasım" tarafından yaptı­rılmıştır.

Erzurum'un çok eski ve asil Türk yapılarından biridir. Tepsi Minare, Kesik Kule, Minare Kule gibi adlarla da anılmaktadır. Çifte Minareli Medrese'nin Güney yönünde hemen karşısında yer almaktadır.

3 ve 4 No'lu Minare: Çifte Minareli Medrese - 13. yüzyılın sonlarında Selçuklular tarafından inşa ettirilmiştir.

Türkiye'nin, belki de dünyanın en güzel mimari özelliklerinden birine sahip ünlü Çifte Minareli Medrese görenleri büyülemekte. Yapı, sanki omuzunu Ulu Camiiye dayamış, yüzünü Erzurum Kalesi ve Saat Kulesi'ne dönmüş, göğe yükselen çifte minaresi ile elini sonsuza açmış gibi.

5 No'lu Minare: Emir Şeyh Cami - 18 yüzyılda yaptırılmıştır.

Tebriz Kapısı semtinde, Çifte Minareli Medresenin güneydoğusunda bulunan yapının kitabesi olmadığından kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Erzurum'daki diğer ahşap destekli, düz tavanlı camilerin benzerliğinden dolayı 18. yüzyıla tarihlendirilmektedir.

Fotoğraf: Nihat Kılıçoğulları