Erzurum'a Kuş Bakışı Bakılan Adres!

Erzurum'da, saat kulesi, tepsi minare, kesik kule ve minare kule gibi adlarla anılan bu tarihi yapı şehrin bir çok noktasına hakim olma özelliğine sahip... Erzurum'un tarihsel sürecine eşlik eden ve şehrin simgelerinden biri olan Saat Kulesi, 1124-1132 yıllarıyla tarihlendirilmektedir.

12. yüzyıl ortalarında Saltuklulardan "Şemsü'l- Müluk ve'l-ümem" unvanlı, "İnanç Yabgu Alp Tuğrul Beg Ebü'l Mu­zaffer Gazi bin Ebü'l Kasım" tarafından yaptı­rılmıştır.

Erzurum, Saat Kulesi, bugün ayakta bulunan iç kalenin batı duvarının şimal köşesi bitişiğindedir.

16. yüzyılın başlarında minarenin üst kısmı yıkılmış, ilk olarak 1848 yılında, daha sonra 1881 yılında saat yerleştirilerek "Saat Kulesi" ve aynı zamanda gözetleme kulesi olarak kullanılmaya başlanmış­tır.

Kuledeki Saat Ne Zaman Yaptırıldı? Saat Nereden Getirildi?

Kuledeki saatin hangi dönem yerleştirildiği hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte; 1843 yılından önce konulduğu tahmin edilmekte. Fakat ilk konulan saat Kırım savaşı sırasında Ruslar tarafından sökülmüş olup, günümüzdeki saat ise 1877 yılında Londra'da yapılmış olan ve İngilizler tarafından hediye edilen saattir.

Saat Kulesi'nin Mimarisi

Düz, tuğla örgülü ve aşağı­dan yukarıya doğru hafifçe da­ralan gövdede, altı süs kuşağı dikkat çekmektedir.

Kapısı ku­zeyde ve zemin seviyesindedir. Pişmiş tuğladan, kufi karak­terde yazılan kitabesi, 11.5 m yüksekliğinde yer almaktadır.

Saat konurken kitabenin birkaç kelimelik kısmı delinmiş ve yok edilmiştir. Saatin konulduğu ahşap kule ve üst mimarisi batılı üsluptadır.

Mazgallı şerefeden yukarısı gözetleme köşkü yıkılarak sonradan gotik usulde ağaçtan yapılmıştır. Dam kısmı ile birlikte kule 21 m. yüksekliğindedir.

Saat Kulesi'nin Arapça Küfi Kitabesi

Arapça küfi yazılı yazıtta "ikbal dinin ışığı, İslâm'ın kutbu, devletin yardımcısı, milletin zahiri, arkası, meliklerin ve emirlerin güneşi Ebil Kasım oğlu Ebil Muzaffer Gazi İnanç Biygu Alp Tuğrul Bey içindir" yazılıdır.

Kaynak: Erzurum Valiliği, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, M. Orhan Bayrak, " Türkiye Tarihi Yerler Kılavuzu"

Görsel Kaynaklar: Nihat Kılıçoğulları / Anadolu Fotoğraf Dergisi / Selda İlmek Merey Hayata Vizörden Bakanlar Fotoğraf Kulübü / Hayati Keser / Yusuf Baş Photography