Çok eski tarihi bir geçmişe sahip olan Pazaryolu'nun eski adı "Norgah" olup "Yenişehir" veya "Sulak Yer" anlamına gelmektedir. Pazaryolu' nun kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. İlk çağlarda 7000 hane olduğu söylenmektedir.

Pazaryolu Cenevizlerin, Selçuklu Türklerinin, Anadolu Selçuklu Beyliklerinden Saltuk Oğullarının, Fatih'in Trabzon'u fethi ile Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenlikleri altında kalmıştır. Bugün Selçuklulara ve Cenevizlilere ait kale, hamam gibi tarihi eserler mevcuttur.

Pazaryolu 27 Şubat 1918' de Milli Kurtuluşunu gerçekleştirmiş ve Türk idaresine kavuşmuştur.

Pazaryolu Erzurum İspir yolu üzerinde ve İspir'e 23 km kala Erzurum-İspir-Rize Karayolu´nun 119'uncu kilometresinden 3 kilometre kenarda kurulmuş İl merkezine 122 km mesafede olan ilçedir.

Pazaryolu 742 km2 yüz ölçümüne sahip küçük ve güzel bir ilçedir. İlçe sınırları içerisinde yer alan Çoruh Nehri su sporları açısından önemli bir değerdir. Özellikle rafting severler için önemli bir cazibe merkezidir.

İlçe Merkezinin rakımı 1450 metre olarak tespit edilmiştir. Bazı mahalleler İlçe merkezine nazaran rakımları yüksektir.

Pazaryolu, düzlük ve yeşillik etrafı dağlık ortası bağlık bir alana kurulmuş Doğusu ve Güneyi İspir İlçesi, Batısı Bayburt İli ve Kuzeyi Rize İli çevrili bir ilçedir.

Erzurum´un Kuzey Batısında, Karadeniz Bölgesine sınır bir bölümde yer almaktadır. Bu konumuyla Erzurum´dan iklim ve bazı konularda farklı özellikleri vardır. Karadeniz Bölgesine yakın olması iklimi Erzurum´a nazaran daha ılımandır. Ayrıca bazı köylerinde yaşayan halkın Karadeniz şivesiyle konuşması ve giyim tarzı olarak ta benzer yönlerinin olması buna örnektir.

Pazaryolu daha önce İspir İlçesine bağlı belde konumunda bir yerleşim yeri iken 21 Haziran 1989 tarihinde İlçe statüsüne kavuşmuştur. İlçeye bağlı merkezindeki 21 Haziran Mahallesi dahil 44 Mahallesi bulunmaktadır.

Karasal iklime sahip olan İlçemiz, ortalama yaz aylarında hava sıcaklığı +20 oC ile +3 oC arası seyretmekte olup, kış aylarında ise -0 oC ile -25 oC arasında seyretmektedir.

Pazaryolu 2016 nüfus verilerine göre 3.952 nüfusa sahiptir. İlçe nüfusunun % 45'i kırsalda yaşamaktadır.

Halkın geçim kaynağı genellikle gurbetçilik ve çiftçiliğe dayanmaktadır. Özellikle Çoruh vadisinde ve Çoruh nehrine inen dere yataklarında meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. Daha yüksek rakımlı köylerde hayvancılık ön planda yer almaktadır.

Pazaryolu yöresi aynı zamanda intansif arıcılık için Türkiye'de bulunan ideal merkezlerinden biridir. Jeolojik yapı, toprak yapısı ve bitki örtüsü yüksek değerde ve kalitede bal üretimi sağlamaktadır.

Pazaryolu ilçe milli eğitim müdürlüğü verilerine göre 11 okul, 647 öğrenci ve 60 öğretmen bulunmaktadır. Okur-yazar oranı % 99'a ulaşmış bulunmaktadır.