Caddeye Benim Adım Yerine, Cumhuriyet Adı Verilmesi Daha Uygun!

1924 Yılında Erzurum'un iki kapısı olan Erzincan Kapı ve Tebriz Kapı arasında bir cadde yapılması planlanır. Bu plan ile Cumhuriyet Caddesi oluşmaya başlar. Caddeye ismi verilmesi düşünülen Atatürk ise bunu kabul etmez ve Cumhuriyet olmasının uygun olacağını söyler.

İşte detaylar...

Cadde için gereken hazırlıklar yapılır. Çeşitli istimlaklar ve yıkımlar gerçekleştirilir. Sonunda Yakutiye Medresesi ve Çifte minareler arasında uzun, boş bir alan sağlanır. Daha sonra burası bulvar şeklinde düzenlenip her iki yanı kaldırım taşlarıyla çevrilmiş. Böylece bugünkü Cumhuriyet caddesinin ilk hali de ortaya çıkmış olur.

Cadde, Yakutiye Medresesi, Lalapaşa Camii, Hükümet Konağı, Caferiye Camii, Cimcime Sultan Türbesi, Kale ve surları, Ulucami, Çifte Minareli Medrese ve Narmanlı Camii tarihi mekanları da birbirine bağlayacak şekilde tasarlanır.

Başkan Atatürk'ün İsmini Vermek İstiyor...

Dönemin belediye başkanı Nazif bey, caddeyi bir an önce bitirip Atatürk ismini vermek istiyordu. Bunu da bizzat Mustafa Kemal Atatürk'e bildirecekti.

Caddenin yapımı neredeyse bitmişken, Pasinler'de büyük bir deprem oldu. Bu sırada Karadeniz gezisinde olan Mustafa Kemal, Milli Mücadelede kendisini hiçbir zaman yalnız bırakmayan Dadaşların yanında olmak için hiç beklemeden Erzurum'a geçme kararı alır.

Latife Hanımla Birlikte Atatürk Erzurum'da...

Daha önce 1919 yılında geldiği yoldan yani Samsun'dan Erzurum'a, 30 Eylül 1924 tarihinde Latife Hanımla beraber geldiler.

Belediye başkanı, Erzurum'da yeni kurulan bu caddenin açılışını Mustafa Kemal'in yapmasını istedi. Mustafa Kemal' de bunu memnuniyetle kabul etti.

Caddeye Adının Verilmesi Atatürk Kabul Etmiyor...

Belediye Başkanı Nafiz Bey'in; 'Bu caddeye sizin isminizi vermeyi kararlaştırdık Paşam' demesi üzerine Mustafa Kemal, çok önemli bir mesajla karşılık verdi ve dedi ki; 'Ben ölümlüyüm. Ama kurduğumuz Cumhuriyet, sonsuza dek yaşayacaktır. Caddeye benim adımın yerine, Cumhuriyet adı verilmesi daha uygun olacaktır.'

Böylece caddenin ismi ne olacak tartışmaları da son bulmuş ,Cumhuriyet Caddesinin ismi bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından koyulmuş ve açılışı yapılmıştır.

Kaynak: Çetin Külekçi