Erzurum Tarihi Kevelciler Çarşısı

Kevelcilik; Kevelcilik, soğuktan korunmak için, çoğunlukla çobanların ve at arabacıların giydiği kürklerin yapıldığı el sanatıdır. Erzurum'da 1950'lere kadar en itibarlı mesleklerden biri olan kevelcilik, bugün değişen alışkanlıklar ve seri üretim sonucunda kaybolmaya yüz tutmuş bir el sanatıdır. Yıllar önce kevelcilerin rekabette yarıştığı Kevelciler Çarşısı, bugün sadece adını taşıyan bir caddeye dönüşmüştür.

Deri ve kürk satan kimseye kevelci deniliyor. Erzurum Kevelciler Çarşısı deri ve kürk işleriyle uğraşan esnafın yoğun olarak yer aldığı tarihi bir çarşı. Doğu Anadolu'nun ticari merkezi olan Erzurum, deri ve kürk sektöründe de bölgede merkez konumundaydı. Kevelciler çarşısında 50'den ziyade esnaf bulunmaktaydı.

Hayvancılığın da yoğun olduğu çevrede getirilen koyun derileri bu çarşıya indirilir, burada tabaklanır yani işleme tabi tutulur kürk ve benzeri ürünler elde edilirdi. Elde edilen ürünler buradan çevre vilayetlere gönderilerek pazarlanırdı. Erzurum'da yüzlerce aile buradan geçimini temin ederdi.

Dericilerin yer aldığı Kevelciler çarşısında yapılan işlemden dolayı burada bulunan ve suyunun şifa olduğuna inanılan çeşme dabakhane ismi ile anılmaktadır. Çarşı Tebrizkapıda şehrin merkezi konumunda yer almaktadır. Gürcükapıya olan yakınlığı da ayrıca hareketlilik katmaktadır.

Kevelciler çarşısında zamanla kasket satışıda ön plana çıkmıştır. Eski zamanlarda oldukça fazla tercih edilen köşeli kasketler, günümüzde popülerliğini yitirmiş olup, yok olmaya yüz tutmuştur.

Yıllar önce deri,yün ve kürk satan kevelcilerin rekabette yarıştığı bu çarşı, bugün sadece adını taşıyan cad­deye dönüşmüştür. Kentsel dönüşüm ile bugün tamamen yıkılan bu çarşının bugün sadece adı kalmıştır.

Kaynak: Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü